„Czarne Złoto Karpat”

Prace nad scenariuszem filmu dokumentalnego „Czarne Złoto Karpat” zakończone!

„Czarne Złoto Karpat” to film dokumentalny, przygotowywany przez Fundacji na Rzecz Niematerialnego Dziedzictwa Kultury w Polsce. Jak wyglądały prace nad projektem?

Dzięki dofinansowaniu Instytutu Współpracy Polsko-Węgierskiej im. W. Felczaka zespół odpowiedzialny za realizację filmu „Czarne Złoto Karpat” w okresie od 01.04.2021 r. do 15.11.2021 r. pracował nad przygotowaniem scenariusza.

Gromadzenie dokumentacji projektowej

Pierwszy etap projektu dotyczył zgromadzenia szczegółowej dokumentacji poprzez realizację serii wywiadów, wizyt studyjnych, kwerend, spotkań online, a także rozmów telefonicznych z ekspertami, naukowcami i świadkami historii. Na potrzeby realizacji projektu zgromadzono także dokumentację historyczną pochodzącą ze źródeł prywatnych i instytucjonalnych.

Epidemia Covid-19 ograniczyła możliwość wyjazdu w celu zrealizowania dokumentacji na terenie Słowacji oraz Węgier, jednak działania te zostały zastąpione pracami realizowanymi za pośrednictwem komunikacji elektronicznej.

Zespół projektowy zrealizował także prace terenowe – przeprowadzono rozmowy z bohaterami przyszłego filmu, zgromadzono ślady niematerialnego dziedzictwa kultury (relacje ustne), przygotowano kwerendy materiałowe (Nowy Sącz, Kraków, Gorlice, Łosie, Nowica, Przemyśl).

Konsultacje

Kolejnym ważnym etapem pracy nad scenariuszem filmu „Czarne Złoto Karpat” były konsultacje naukowo-kulturoznawcze dotyczące historii i etnografii regionu Karpat zrealizowane we współpracy z Narodowym Instytutem Dziedzictwa (dział kultury niematerialnej – dyr. Bartosz Skaldawski) oraz Narodowym Instytutem Dziedzictwa Polskiego za Granicą „Polonika” – z panią dyr. Dorotą Janiszewską-Jakubiak.

Stworzenie scenariusza

Po niezbędnych działaniach przygotowawczych i zgromadzeniu materiałów – wyników kwerend, zgromadzonych dokumentów oraz przeprowadzonych rozmów z mieszkańcami oraz badaczami regionu z Polski i Węgier, można było przystąpić do głównego etapu projektu jakim było opracowanie scenariusza filmu „Czarne Złoto Karpat”. Scenariusz stworzył Waldemar Czechowski – koordynatora projektu i prezes Fundacji na Rzecz Niematerialnego Dziedzictwa Kultury w Polsce. Powstały scenariusz został skonsultowany z dramaturgiem i profesjonalną konsultantką scenariuszową pod kątem formy i stylu literackiego (tekst konsultowały panie: Beata Sławińska i Anna Krzyżańska-Chybowska). Wspólnie z doradcami w zakresie stylistyki i formy literackiej została przeprowadzona korekta scenariusza i jego finalna wersja redakcyjna.

Działania promocyjne

W celu upowszechnienia rezultatów projektu wśród możliwie jak największej liczby osób podjęto szereg działań promocyjnych. Oprócz publikacji relacji z poszczególnych etapów projektu na stronie internetowej oraz profilu w mediach społecznościowych Fundacji na Rzecz Niematerialnego Dziedzictwa Kultury w Polsce, działania promocyjne skupione były przede wszystkim na spotkaniach z osobami bezpośrednio zaangażowanymi w realizację prac nad scenariuszem.

Odbiorcami działań promocyjnych i upowszechniających wypracowane rezultaty projektu byli:

• mieszkańcy okolic Łosi, Nowego Sącza i Gorlic, zaangażowani rodzinnie w tradycje maziarskie Sądecczyzny i Pogórza Karpackiego;
• przedstawiciele i pracownicy naukowi muzeów regionalnych w Tarnowie, Nowym Sączu
  i Gorlicach oraz Muzeum Etnograficznego w Krakowie;
• etnografowie, historycy i kulturoznawcy z Węgier, z którymi były prowadzone konsultacje na temat „szlaku ropy” z Karpat do Węgier;
• pracownicy i odbiorcy działań realizowanych przez Ośrodek „Pogranicze Sztuk Kultur Narodów”;
• pracownicy i odbiorcy działań realizowanych przez Dom Spotkań z Historią;
• członkowie Stowarzyszenia „Res Carpathica”.

Projekt przyczynił się do osiągnięcia szeregu rezultatów miękkich towarzyszących rozpowszechnianiu efektów jego realizacji m.in.:

• popularyzacji wiedzy na temat silnych związków historycznych między Polską a Węgrami oraz rozwoju przełomowych technologii i rozwiązań przemysłowych w Europie Środkowo-Wschodniej;
• pogłębieniu wiedzy pograniczu i przenikaniu kultur;
• podtrzymywaniu dialogu międzypokoleniowego międzynarodowego;
• pobudzeniu zainteresowania nieznanym w powszechnym odbiorze tematem „wędrówki ropy i nafty” u początku rozwoju cywilizacji technicznej i ery nowoczesności.

***

Projekt „Czarne Złoto Karpat – praca związana z napisaniem scenariusza filmu dokumentalnego.” został zrealizowany ze środków Instytutu Współpracy Polsko-Węgierskiej im. W. Felczaka.

Organizatorem projektu jest Fundacja na Rzecz Niematerialnego Dziedzictwa Kultury w Polsce.